Παθογόνα, ζιζάνια και ασπόνδυλα προκαλούν σημαντικές απώλειες καλλιεργούμενων φυτών παγκοσμίως. Η προστασία των φυτών είναι απαραίτητη για την προστασία των καλλιεργειών μας. Καθιστά εμφανή την αξία και τα οφέλη της για τη γεωργία και τη δασοκομία, καθώς και για την καλλιέργεια κηπευτικών, ιδίως με τη μείωση των απωλειών απόδοσης και τη διασφάλιση της ποιότητας των καλλιεργειών. Παρέχει επίσης σημαντικό συνολικό όφελος στην κοινωνία: συμβάλλει στη διασφάλιση των εισοδημάτων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στους τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας και της φυτοκομίας και, ως εκ τούτου, στη διασφάλιση της απασχόλησης στις αγροτικές περιοχές. Αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη βελτίωση της αποδοτικότητας της φυτικής παραγωγής σε υπαίθριες εκτάσεις και για τη διασφάλιση του αβλαβούς χαρακτήρα των εν λόγω προϊόντων όσον αφορά την υγεία.
Η θεματική στρατηγική του 2006 για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων οδήγησε σε ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για την έγκριση και τη χρήση των φυτοφαρμάκων. Στο πλαίσιο της στρατηγικής αυτής, στις 21 Οκτωβρίου εκδόθηκε η οδηγία 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (οδηγία για την ορθολογική χρήση), σχετικά με τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων, με τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων της χρήσης γεωργικών φαρμάκων στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον και την προώθηση της χρησιμοποίησης ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών, όπως οι μη χημικές εναλλακτικές λύσεις αντί των γεωργικών φαρμάκων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά την εφαρμογή της οδηγίας για την ορθολογική χρήση σε επίπεδο κρατών μελών. Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος και σήμερα όλα τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει οικεία εθνικά σχέδια δράσης. Ωστόσο, από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της εφαρμογής της οδηγίας για την ορθολογική χρήση από τα κράτη μέλη προκύπτουν τεράστιες διαφορές όσον αφορά την πληρότητα και την κάλυψη της εφαρμογής και τα κράτη μέλη θα πρέπει να βελτιώσουν τα εθνικά σχέδια δράσης. Για παράδειγμα, θα πρέπει να συμπεριληφθούν σε αυτά μετρήσιμοι στόχοι προκειμένου να διαμορφωθεί σαφής εικόνα του βαθμού εφαρμογής της οδηγίας για την ορθολογική χρήση.
Το ενδιαφέρον και οι φιλοδοξίες επικεντρώνονται στην εφαρμογή και την αξιολόγηση των αρχών της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών, όπως οι μη χημικές εναλλακτικές λύσεις αντί των γεωργικών φαρμάκων, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από τη χρήση γεωργικών φαρμάκων. Τα κράτη μέλη δεν έχουν καθορίσει ακόμη σαφή κριτήρια ώστε να διασφαλιστεί η εφαρμογή των γενικών αρχών της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας από όλους τους επαγγελματίες χρήστες. Η συμμόρφωση με τις αρχές της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας σε επίπεδο μεμονωμένων καλλιεργητών δεν ελέγχεται συστηματικά.
Για να συνεχιστεί η πορεία προς την καλύτερη εφαρμογή πρακτικών ορθολογικής χρήσης, καθώς και των διατάξεων της οδηγίας, η κατάρτιση των φορέων που συμμετέχουν σε δραστηριότητες ανάπτυξης πολιτικών και κατευθυντήριων γραμμών, παρακολούθησης του ελέγχου και υποβολής εκθέσεων αντιμετωπίζεται ως βασικό εργαλείο και προτεραιότητα στο πλαίσιο των προσπαθειών της Επιτροπής.
Οι γενικοί στόχοι του προγράμματος κατάρτισης BTSF για την ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών (SUD) είναι οι εξής:
- Επικαιροποίηση όλων των πτυχών της οδηγίας 2009/128/ΕΚ για την ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων, με έμφαση στην ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών (IPM) με στόχο τη βελτίωση της κατανόησης της έννοιας της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας και των συστημάτων ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας προς την ανάπτυξη κριτηρίων για την αξιολόγηση της εφαρμογής της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης.
- Αύξηση των γνώσεων σχετικά με το πλαίσιο και τις στρατηγικές ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων.
- Βελτίωση των γνώσεων όσον αφορά το σχετικό νομικό πλαίσιο και τις απαιτήσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στα ειδικά μέτρα και τις διατάξεις για την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία.
- Αύξηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων εφαρμογής των εθνικών σχεδίων δράσης.
- Εντοπισμός ελλείψεων, δυσκολιών και προκλήσεων, όπως η βελτίωση των μετρήσιμων στόχων.
- Βελτίωση των γνώσεων και των πόρων για την εφαρμογή και την αξιολόγηση των αρχών της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας.
- Βελτίωση της συμμόρφωσης με την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία σε επίπεδο μεμονωμένων καλλιεργητών.
Ειδικοί στόχοι της κατάρτισης:
Ο κύκλος μαθημάτων καλύπτει τα ακόλουθα θέματα:
- Νομικό πλαίσιο: ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
- Τα κράτη μέλη συνέκριναν την εφαρμογή, τις στρατηγικές και τα μέτρα, την ανταλλαγή γνώσεων, τις βέλτιστες πρακτικές.
- Αρχές, πρακτικές και μέθοδοι ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών.
- Προσεγγίσεις των κρατών μελών, ανταλλαγή γνώσεων και βέλτιστες πρακτικές.
- Ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών και μέθοδοι ελέγχου επιβλαβών οργανισμών για συγκεκριμένη σχετική καλλιέργεια/ομάδα σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία.
- Αξιολόγηση της ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης: πρακτικές, διαδικασίες επιθεώρησης, κατάλογοι ελέγχου.
- Σε εκπροσώπους κεντρικών αρμόδιων αρχών που συμμετέχουν στην ανάπτυξη πολιτικών, την κατάρτιση οδηγιών/κατευθυντήριων γραμμών σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων ειδικών ανά καλλιέργεια κατευθυντήριων γραμμών για την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία, στον συντονισμό του ελέγχου και σε δραστηριότητες υποβολής εκθέσεων.
- Σε εκπροσώπους επαρχιακών/περιφερειακών/τοπικών αρμόδιων αρχών που συμμετέχουν στη διενέργεια επίσημων ελέγχων σε επίπεδο εκμετάλλευσης (αρχές φυτοϋγειονομικής προστασίας/φυτοπροστασίας, οργανισμοί πληρωμών και/ή οργανισμοί ελέγχου/πιστοποίησης).
- Εκπρόσωποι ερευνητικών ιδρυμάτων, εκμεταλλεύσεων επίδειξης.
| Ολομέλειας | Ημερομηνία έναρξης | Τελική ημερομηνία | Πόλη | Χώρα |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 27/06/2022 | 30/06/2022 | ΑΘΗΝΑ | Ελλάδα |
| 2 (αναβάλλεται η σύνοδος) | 12/09/2022 | 15/09/2022 | Κρακοβία | Πολωνία |
| 3 | 17/10/2022 | 20/10/2022 | ΑΘΗΝΑ | Ελλάδα |
| 4 | 14/11/2022 | 17/11/2022 | Μάλαγα | Ισπανία |
| 5 | 12/12/2022 | 15/12/2022 | Delft | Οι Κάτω Χώρες |
| 7 | 13/03/2023 | 16/03/2023 | Μάλαγα | Ισπανία |
| 8 | 17/04/2023 | 20/04/2023 | Μπολόνια | Ιταλία |
| 9 | 26/06/2023 | 29/06/2023 | Βερολίνο | Γερμανία |
| 10 | 12/06/2023 | 15/06/2023 | Τουλούζη | Γαλλία |
| 11 | 16/10/2023 | 19/10/2023 | Κρακοβία | Πολωνία |
| 12 | 21/11/2023 | 24/11/2023 | Μαδρίτη | Ισπανία |
| 13 | 11/12/2023 | 14/12/2023 | Άμστερνταμ | Οι Κάτω Χώρες |
| 14 | 18/03/2024 | ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ 21/03/2024, | Μπάρι | Ιταλία |
| 15 | 06/05/2024 | 09/05/2024 | Κρακοβία | Πολωνία |
| 16 | 17/06/2024 | 20/06/2024 | Ρίγα | Λετονία |
