Τα παθογόνα, τα ζιζάνια και τα ασπόνδυλα προκαλούν σημαντικές απώλειες καλλιεργούμενων φυτών παγκοσμίως. Η προστασία των φυτών είναι απαραίτητη για την προστασία των καλλιεργειών μας. Καθιστά εμφανή την αξία και τα οφέλη της για τη γεωργία και τη δασοκομία, καθώς και για την κηπουρική, ιδίως με τη μείωση των απωλειών απόδοσης και τη διασφάλιση της ποιότητας των καλλιεργειών. Παρέχει επίσης ένα σημαντικό συνολικό όφελος για την κοινωνία: συμβάλλει στη διασφάλιση των εισοδημάτων των επιχειρηματικών εκμεταλλεύσεων στη γεωργία, τη δασοκομία και την κηπουρική και, ως εκ τούτου, στη διασφάλιση της απασχόλησης στις αγροτικές περιοχές. Αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της φυτικής παραγωγής σε ανοικτή γη και για τη διασφάλιση της αβλαβείας των προϊόντων αυτών από άποψη υγείας.

Η θεματική στρατηγική του 2006 για την ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων οδήγησε σε ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για την έγκριση και τη χρήση φυτοφαρμάκων. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η οδηγία 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου εκδόθηκε στις 21 Οκτωβρίου (με την ονομασία SUD), για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των φυτοφαρμάκων με τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων της χρήσης φυτοφαρμάκων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και την προώθηση της χρήσης ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας (IPM) και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών, όπως οι μη χημικές εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή της οδηγίας SUD σε επίπεδο κρατών μελών. Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος και σήμερα όλα τα κράτη μέλη έχουν εγκρίνει τα ΕΣΔ τους. Ωστόσο, από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης προκύπτει ότι η εφαρμογή των κρατών μελών στο πλαίσιο της οδηγίας για την ορθολογική χρήση δείχνει ότι υπάρχει τεράστια ποικιλομορφία όσον αφορά την πληρότητα και την κάλυψή τους και τα κράτη μέλη θα πρέπει να βελτιώσουν τα σχέδιά τους, καθώς, για παράδειγμα, θα πρέπει να περιλαμβάνουν μετρήσιμους στόχους, προκειμένου να παρέχεται σαφής εικόνα της έκτασης της εφαρμογής της οδηγίας για την αειφόρο ανάπτυξη.

Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον και οι φιλοδοξίες επικεντρώνονται στην εφαρμογή και την αξιολόγηση των αρχών της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας και των εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών, όπως οι μη χημικές εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από τη χρήση φυτοφαρμάκων. Τα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη καθορίσει σαφή κριτήρια προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι γενικές αρχές της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας εφαρμόζονται από όλους τους επαγγελματίες χρήστες. Η συμμόρφωση με τις αρχές της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας σε επίπεδο μεμονωμένων καλλιεργητών δεν ελέγχεται συστηματικά.

Για να συνεχιστεί η μετάβαση προς την καλύτερη εφαρμογή των πρακτικών βιώσιμης χρήσης και των διατάξεων της οδηγίας, η κατάρτιση των φορέων που συμμετέχουν στην ανάπτυξη πολιτικών και κατευθυντήριων γραμμών, οι δραστηριότητες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων ελέγχου αντιμετωπίζεται ως βασικό τίμημα και προτεραιότητα για τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι γενικοί στόχοι του προγράμματος κατάρτισης BTSF για την ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών (SUD) είναι:

  • Επικαιροποιημένη με όλες τις πτυχές της οδηγίας 2009/128/ΕΚ για την ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων, με έμφαση στην ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών (IPM) με στόχο τη βελτίωση της κατανόησης της έννοιας της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας και των συστημάτων ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης κριτηρίων για την αξιολόγηση της εφαρμογής της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης.

Ειδικοί στόχοι της κατάρτισης:

  • Αύξηση των γνώσεων σχετικά με το πλαίσιο και τις στρατηγικές για την αειφόρο χρήση των φυτοφαρμάκων.
  • Βελτίωση των γνώσεων σχετικά με το σχετικό νομικό πλαίσιο και τις απαιτήσεις με ιδιαίτερη έμφαση στα ειδικά μέτρα και διατάξεις για την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία.
  • Να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων εφαρμογής των εθνικών σχεδίων δράσης (ΕΣΔ).
  • Εντοπισμός κενών, δυσκολιών και προκλήσεων, όπως η βελτίωση των μετρήσιμων στόχων.
  • Βελτίωση των γνώσεων και των πόρων για την εφαρμογή και την αξιολόγηση των αρχών της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας.
  • Βελτίωση της συμμόρφωσης της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας σε επίπεδο μεμονωμένων καλλιεργητών.

Το μάθημα εξετάζει τα ακόλουθα θέματα:

  • Νομικό πλαίσιο: απαιτήσεις.
  • Τα κράτη μέλη συνέκριναν την εφαρμογή, τις στρατηγικές και τα μέτρα, την ανταλλαγή γνώσεων, τις βέλτιστες πρακτικές.
  • Αρχές, πρακτικές και μέθοδοι ολοκληρωμένης διαχείρισης παρασίτων.
  • Προσεγγίσεις MSS, ανταλλαγή γνώσεων και βέλτιστες πρακτικές.
  • Ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών και μέθοδοι ελέγχου επιβλαβών οργανισμών για συγκεκριμένες σχετικές καλλιέργειες/ομάδες σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία.
  • Αξιολόγηση ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης: πρακτικές, διαδικασίες επιθεώρησης, κατάλογοι ελέγχου.
  • Εκπρόσωποι των κεντρικών αρμόδιων αρχών που συμμετέχουν στην ανάπτυξη πολιτικών, στην κατάρτιση οδηγιών/κατευθυντήριων γραμμών σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών ανά καλλιέργεια κατευθυντήριων γραμμών για την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία, του συντονισμού των δραστηριοτήτων ελέγχου και υποβολής εκθέσεων.
  • Εκπρόσωποι των επαρχιακών/περιφερειακών/τοπικών αρμόδιων αρχών που συμμετέχουν σε επίσημους ελέγχους σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης (αρχές φυτοϋγειονομικής/προστασίας φυτών, οργανισμοί πληρωμών και/ή φορείς ελέγχου/πιστοποίησης).
  • Εκπρόσωποι ερευνητικών ιδρυμάτων, αγροκτημάτων επίδειξης.
Σύνοδος Ημερομηνία έναρξης Ημερομηνία λήξης Πόλη Χώρα
1 27/06/2022 30/06/2022 Αθήνα Ελλάδα
2 (αναβληθείσα συνεδρίαση) 12/09/2022 15/09/2022 Κρακοβία Πολωνία
3 17/10/2022 20/10/2022 Αθήνα Ελλάδα
4 14/11/2022 17/11/2022 Μάλαγα Ισπανία
5 12/12/2022 15/12/2022 Ντελφτ Κάτω Χώρες
7 13/03/2023 16/03/2023 Μάλαγα Ισπανία
8 17/04/2023 20/04/2023 Μπολόνια Ιταλία
9 26/06/2023 29/06/2023 Βερολίνο Γερμανία
10 12/06/2023 15/06/2023 Τουλούζ Γαλλία
11 16/10/2023 19/10/2023 Κρακοβία Πολωνία
12 21/11/2023 24/11/2023 Μαδρίτη Ισπανία
13 11/12/2023 14/12/2023 Άμστερνταμ Κάτω Χώρες
14 18/03/2024 21/03/2024· Μπάρι Ιταλία
15 06/05/2024 09/05/2024 Κρακοβία Πολωνία
16 17/06/2024 20/06/2024 Ρίγα Λετονία