Οι γενικοί στόχοι του προγράμματος κατάρτισης BTSF για τη μικροβιακή αντοχή είναι οι εξής:

  • Η διάδοση των πληροφοριών, η κατάρτιση σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές και η αναβάθμιση των εθνικών συστημάτων ως προς την επιτήρηση και την παρακολούθηση της μικροβιακής αντοχής.
  • Η κατάρτιση αποσκοπεί επίσης στην παροχή κατάρτισης σχετικά με τις μεθόδους πρόληψης και ελέγχου της μικροβιακής αντοχής στον κτηνιατρικό τομέα και στον τομέα της δημόσιας υγείας με μια ολιστική προσέγγιση για την πρόληψη των λοιμώξεων και τη μείωση της βακτηριακής αντοχής.

Σκοπός της κατάρτισης θα είναι η διάδοση γνώσεων μεταξύ των συμμετεχόντων όσον αφορά την εφαρμογή της προσέγγισης «Μία υγεία» στη χρήση αντιμικροβιακών και την αντοχή σε αυτά, με την παροχή βέλτιστων πρακτικών για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και τη διαχείριση των εθνικών σχεδίων δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής. Τα σχέδια θα πρέπει να υλοποιηθούν υπό την ευθύνη της αρμόδιας αρχής των κρατών μελών. Ως εκ τούτου, κάθε κράτος μέλος καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της επίτευξης αυτών των στόχων. Βασικό στοιχείο της κατάρτισης θα είναι όχι μόνο να ενημερωθούν οι συμμετέχοντες σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές στον κτηνιατρικό/ιατρικό τομέα και στον τομέα των τροφίμων, αλλά να τονιστεί επίσης πόσο σημαντική είναι η υιοθέτηση κοινής προσέγγισης σε ολόκληρη την Ένωση.

Με γνώμονα τον σκοπό αυτόν, η κατάρτιση θα επιδιώξει την επίτευξη των ακόλουθων στόχων:

  • Διάδοση των γνώσεων σχετικά με την εφαρμογή της προσέγγισης «Μία υγεία» όσον αφορά τη χρήση και την αντοχή των αντιμικροβιακών ουσιών.
  • Παροχή των βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και τη διαχείριση των εθνικών σχεδίων δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής.
  • Προώθηση της χρήσης κοινών δεικτών και συστημάτων παρακολούθησης και επιτήρησης των αντιμικροβιακών και της μικροβιακής αντοχής τόσο στον ιατρικό όσο και στον κτηνιατρικό τομέα.
  • Διασφάλιση ότι οι εκπαιδευόμενοι έχουν πλήρη αντίληψη των τρόπων συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των διαφόρων εθνικών αρχών, καθώς και των οργανισμών της ΕΕ που συμμετέχουν στην παρακολούθηση και την επιτήρηση της χρήσης αντιμικροβιακών και της αντοχής σε αυτά.

Το πρόγραμμα κατάρτισης απευθύνεται κυρίως:

  • Σε υπαλλήλους των εθνικών αρμόδιων αρχών που συμμετέχουν, κατά προτίμηση σε κεντρικό επίπεδο, σε δραστηριότητες παρακολούθησης, επιτήρησης, υποβολής εκθέσεων και ελέγχου για την ορθή χρήση των αντιμικροβιακών και την αντοχή σε αυτά στον τομέα της δημόσιας υγείας και στον κτηνιατρικό τομέα/στον τομέα των τροφίμων.
  • Σε ανώτερα στελέχη των αρμόδιων αρχών δημόσιας υγείας.
  • Σε ανώτερα στελέχη των αρμόδιων αρχών στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής ζώων που προορίζονται για τρόφιμα.
  • Σε ανώτερα στελέχη των αρμόδιων αρχών για την ασφάλεια των τροφίμων.
  • Σε ανώτερα στελέχη οποιασδήποτε από τις ανωτέρω αρμόδιες αρχές που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ζητημάτων που σχετίζονται με τη μικροβιακή αντοχή.

Οι συμμετέχοντες πρέπει:

  • Να είναι σε θέση να επικοινωνούν στην αγγλική γλώσσα.
  • Να συμφωνήσουν για την ενεργή διάδοση του περιεχομένου του κύκλου μαθημάτων κατάρτισης.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΉ ΣΗΜΕΊΩΣΗ: Προκειμένου να διασφαλιστεί μια πολυτομεακή προσέγγιση στην κατάρτιση, τα ΕΣΕ θα πρέπει να αποστέλλουν 2 συμμετέχοντες ανά προσκεκλημένη συνεδρία, 1 από τον τομέα της δημόσιας υγείας και 1 από τον κτηνιατρικό τομέα/τον τομέα των τροφίμων. Σε όλες τις περιπτώσεις, τα άτομα αυτά θα συμμετέχουν στον έλεγχο και στην επιτήρηση της χρήσης αντιμικροβιακών ή της αντοχής σε αυτά.

Ολομέλειας Ημερομηνία έναρξης Τελική ημερομηνία Πόλη Χώρα
1 25/11/2019 28/11/2019 Μάλαγα Ισπανία
2 13/01/2020 16/01/2020 ΑΘΗΝΑ Ελλάδα
3 03/02/2020 06/02/2020 Ζάγκρεμπ Κροατία
4 24/05/2021 28/05/2021 Α/Α Α/Α
5 14/06/2021 18/06/2021 Α/Α Α/Α
6 05/07/2021 09/07/2021 Α/Α Α/Α
7 13/09/2021 17/09/2021 Α/Α Α/Α
8 04/10/2021 08/10/2021 Α/Α Α/Α
9 25/10/2021 29/10/2021 Α/Α Α/Α
10 29/11/2021 03/12/2021 Α/Α Α/Α
11 17/01/2022 21/01/2022 VC VC
12 07/02/2022 11/02/2022 VC VC
13 21/03/2022 25/03/2022 VC VC
14 25/04/2022 29/04/2022 VC VC
15 23/05/2022 26/05/2022 Μαδρίτη Ισπανία
16 20/06/2022 23/06/2022 Μαδρίτη Ισπανία
17 17/10/2022 20/10/2022 Αλικάντε (προς επιβεβαίωση) Ισπανία
18 14/11/2022 17/11/2022 Βουδαπέστη (προς επιβεβαίωση) Ουγγαρία
Μικροβιακή αντοχή

Οι κύριοι στόχοι αυτού του προγράμματος κατάρτισης σχετικά με τη μικροβιακή αντοχή για τρίτες χώρες είναι οι εξής:

  • Να εργαστούν για την ενίσχυση της δέσμευσης και της συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς και για την εντατικοποίηση της συνεργασίας με χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη μικροβιακή αντοχή.
  • Παροχή στήριξης σε στρατηγικές και δράσεις για την προώθηση και την ενίσχυση της συνετής χρήσης των αντιμικροβιακών ουσιών και την παρακολούθηση της αντοχής, στους τομείς της κτηνιατρικής, της ασφάλειας των τροφίμων, της δημόσιας υγείας και της περιβαλλοντικής υγείας.
  • Διάδοση των γνώσεων μεταξύ των συμμετεχόντων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ εφαρμόζει την προσέγγιση «Μία υγεία» κατά την προώθηση της συνετής και υπεύθυνης χρήσης των αντιμικροβιακών και την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής.
  • Ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και τη διαχείριση των εθνικών σχεδίων δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής, καθώς και ανταλλαγή απόψεων με τους συμμετέχοντες που παρακολουθούν την κατάρτιση και άντληση διδαγμάτων από αυτούς.

Η μικροβιακή αντοχή είναι η ικανότητα των μικροοργανισμών να εξουδετερώνουν την επίδραση των φαρμάκων που παράγονται για την εξουδετέρωσή τους. Πρόκειται για φυσικό βιολογικό φαινόμενο, αλλά πρόσφατα διάφοροι παράγοντες συνέβαλαν στην επιτάχυνση αυτών των μηχανισμών άμυνας, όπως: ακατάλληλη ή κατάχρηση θεραπευτικών αντιβιοτικών στην ιατρική και την κτηνιατρική· ανεπαρκή μέτρα υγιεινής και πρόληψης των λοιμώξεων σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης και σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης· ή έλλειψη νέων αποτελεσματικών εναλλακτικών αντιμικροβιακών ουσιών.

Η αναποτελεσματικότητα των φαρμάκων προκαλεί άμεσες σοβαρές επιπτώσεις, όπως παρατεταμένες ασθένειες, αυξημένη θνησιμότητα, παρατεταμένη παραμονή σε νοσοκομεία, έλλειψη προστασίας των ναρκωτικών σε επιχειρήσεις και ιατρικές διαδικασίες, καθώς και αυξημένο κόστος. Η καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής έχει καταστεί παγκόσμια πρόκληση για τη δημόσια υγεία.

Η ουσία της προσέγγισης «Μία υγεία» για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής είναι ότι, για την κατάλληλη και αποτελεσματική καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής, απαιτούνται συντονισμένες συνεργατικές προσπάθειες σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης υγείας, της κτηνιατρικής και του περιβάλλοντος. Πρέπει να περιλαμβάνει συμπράξεις μεταξύ εκείνων που εργάζονται στη διεπαφή πολλαπλών συναφών επιστημονικών κλάδων, μέσω της ανάληψης δράσης από κτηνιάτρους, γιατρούς, επιδημιολόγους, ερευνητές στον τομέα της δημόσιας υγείας και της οικολογίας, στο πλαίσιο των οποίων η επίτευξη συναίνεσης εξαρτάται από την πολιτική δέσμευση.

Η ανάπτυξη συστημάτων ενισχυμένης εποπτείας και η συνετή χρήση των αντιμικροβιακών ουσιών στην ιατρική και την κτηνιατρική είναι δύο από τους βασικούς τομείς δράσης της πολιτικής της ΕΕ κατά της μικροβιακής αντοχής.

Σε διεθνές επίπεδο, η Ένωση επιθυμεί ιδίως να επικεντρωθεί στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί σχετικά με τη μικροβιακή αντοχή σε διεθνή φόρουμ, συμπεριλαμβανομένου του παγκόσμιου σχεδίου δράσης του ΠΟΥ για τη μικροβιακή αντοχή, καθώς και στα ψηφίσματα της WOAH και του FAO. Η διατήρηση της πολιτικής δυναμικής, η εστίαση στα επόμενα βήματα και η αύξηση της διεθνούς ευαισθητοποίησης και συνεργασίας αποτελούν σημαντικές συνιστώσες για την παρακολούθηση.

Ως μία από τις μεγαλύτερες αγορές γεωργικών προϊόντων, η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο προωθώντας τα πρότυπα και τα μέτρα της για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής με τους εμπορικούς εταίρους της. Ως εκ τούτου, η προτεινόμενη κατάρτιση θα αποσκοπεί στην ενίσχυση της ΕΕ ως «ισχυρότερου παγκόσμιου παράγοντα» και στην αξιοποίηση των υφιστάμενων σχέσεων και στη διευκόλυνση του πολιτικού διαλόγου με τις εμπλεκόμενες χώρες.

Ο κύκλος μαθημάτων καλύπτει τα ακόλουθα θέματα:

  • Παράγοντες εμφάνισης της μικροβιακής αντοχής σε ζωονοσογόνα και άλλα βακτήρια με σημασία για τη δημόσια υγεία και γενικές έννοιες που σχετίζονται με τη μικροβιακή αντοχή. Η προσέγγιση «Μία υγεία» και οι επιπτώσεις της μικροβιακής αντοχής στον κόσμο.
  • Σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά των αυξανόμενων απειλών από τη μικροβιακή αντοχή, με έμφαση στην προσέγγισή της «Μία υγεία».
  • Επισκόπηση του νομικού πλαισίου της ΕΕ που εφαρμόζεται στη μικροβιακή αντοχή και στη χρήση αντιμικροβιακών ουσιών.
  • Σχετικές διεθνείς πρωτοβουλίες και πρότυπα στον τομέα της μικροβιακής αντοχής.
  • Πρακτική εφαρμογή των διατάξεων της ΕΕ για την παρακολούθηση της μικροβιακής αντοχής σε ζωονοσογόνα και άλλα βακτήρια με σημασία για τη δημόσια υγεία. Συζήτηση σχετικά με την επιτήρηση της μικροβιακής αντοχής στην περιοχή.
  • Έγγραφα καθοδήγησης της Επιτροπής σχετικά με τη συνετή χρήση των αντιμικροβιακών στην κτηνιατρική και στην ανθρώπινη υγεία.
  • Παραδείγματα ορθών πρακτικών για στρατηγικές και δράσεις που αποσκοπούν στην προώθηση και την ενίσχυση της συνετής χρήσης των αντιμικροβιακών, συμπεριλαμβανομένων παραδειγμάτων επιτυχημένων ιδιωτικών προτύπων ή πολιτικών που σχετίζονται με τη μικροβιακή αντοχή.
  • Συζήτηση θεμάτων που σχετίζονται με την εμφάνιση, τις κινητήριες δυνάμεις και τη διαιώνιση της μικροβιακής αντοχής στο περιβάλλον, παρέχοντας ρυθμιστικές πληροφορίες από την ΕΕ. Θα συζητηθεί η μεθοδολογία εκτίμησης κινδύνου όσον αφορά την πηγή, την πορεία και τον υποδοχέα όσον αφορά τη μικροβιακή αντοχή στο περιβάλλον.

Ο κύκλος μαθημάτων κατάρτισης απευθύνεται κυρίως:

  • Υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής, ανώτερα στελέχη των αρμόδιων για τη δημόσια υγεία αρχών.
  • Υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής, ανώτερα στελέχη που εργάζονται για τα κτηνιατρικά φάρμακα στην αρμόδια αρχή.
  • Υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής, ανώτεροι υπάλληλοι της πρωτογενούς παραγωγής ζώων που προορίζονται να είναι αρμόδιες για τα τρόφιμα αρχές.
  • Υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής, ανώτεροι υπάλληλοι των αρμόδιων για την ασφάλεια των τροφίμων αρχών.
  • Υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής, ανώτερα στελέχη στον τομέα της περιβαλλοντικής υγείας και της εκτίμησης περιβαλλοντικών κινδύνων.
  • Ανώτεροι υπάλληλοι που εργάζονται σε εθνικά και/ή περιφερειακά δίκτυα που σχετίζονται με τη μικροβιακή αντοχή.
  • Ελλείψει των ανωτέρω, οι συμμετέχοντες θα μπορούσαν να γίνουν δεκτοί εάν εργάζονται σε δημόσιες ενώσεις ή ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στον τομέα της καταπολέμησης της μικροβιακής αντοχής.
Ολομέλειας Ημερομηνία έναρξης Τελική ημερομηνία Πόλη Χώρα
10 28/03/2022 01/04/2022 VC (Σενεγάλη) VC (Σενεγάλη)
11 09/05/2022 13/05/2022
VC (Βραζιλία) VC (Βραζιλία)
12 13/06/2022 17/06/2022
VC (Κίνα) VC (Κίνα)
13 04/07/2022 08/07/2022
VC (Ωκεανία) VC (Ωκεανία)
S01 — Φάση II 31/01/2023 03/02/2023 Κέιπ Τάουν Νότια Αφρική
S02 — Φάση II 14/03/2023 17/03/2023 San Jose Κόστα Ρίκα
S03 — Φάση II 09/05/2023 12/05/2023 Μπανγκόκ Ταϊλάνδη
S04 — Φάση II 03/10/2023 06/10/2023 Βελιγράδι Σερβία
S05 — Φάση II 27/11/2023
30/11/2023 Σαντιάγο Χιλή
ΑΝΑΒΆΛΛΕΤΑΙ 18/12/2023 21/12/2023 Αμμάν Ιορδανία
S06 — Φάση II 06/02/2024
09/02/2024 Νέο Δελχί Ινδία
S07 — Φάση II 19/03/2024
22/03/2024 Αντίς Αμπέμπα Αιθιοπία
ΑΝΑΒΆΛΛΕΤΑΙ 16/04/2024
19/04/2024 Ντακάρ Σενεγάλη
S08 — Φάση II 06/05/2024 09/05/2024 Πεκίνο Κίνα
S09 — Φάση II 13/05/2024 16/05/2024 Αμμάν Ιορδανία
S10 — Φάση II 14/05/2024 17/05/2024 Ντακάρ Σενεγάλη
S11 — Φάση II 04/06/2024 07/06/2024 Κωνσταντινούπολη Τουρκία
Μικροβιακή αντοχή εκτός ΕΕ